آموزش دقیق وضو
۱- نیت
برای وضو هم اول باید نیت وضو یعنی قصد وضو گرفتن برای انجام فرمان خدا و تقرب به خدا را داشته باشیم.
علامه طباطبایى در تفسیر این آیه مىفرماید: »خداوند متعال با ذکر کلمه »واتقوه« )تقوا داشته باشید(، تمامى عبادات و اعمال دین را خلاصه کرده و تنها از میان آنها، نماز را نام برد، بخاطراهمیتى که داشته و عنایتى که خداوند نسبت به امر نماز دارد«(المیزان، ج 7، ص 230).
2 - در اهمیت و عظمت نماز همین بس که خداوند، اجازه نداده است در هیچ حال و زمانى، از انسان ساقط گردد؛ چنان که مىفرماید: »ان الصلاة کانت على المؤمنین کتاباً موقوتاً«(نساء (4)، آیه 101)؛ یعنى، نماز فریضهاى است که باید در مواقع و زمانهاى معینى انجام شود و مقصد از »کتاب موقوت« این است که نماز فریضه ثابتى است که اصلاً تغییرپذیر نیست و در هیچ حالتى ساقط نمىشود.
3 - نماز آن قدر داراى اهمیت است که گاهى بلافاصله بعد از ایمان به مبدأ و معاد مطرح شده است: »انما یعمر مساجد الله من آمن بالله و الیوم الاخر و اقام الصلاة«
4 - از نظر قرآن، بهترین عملى که انسان در قیامت، از آن بهرهمند مىشود، برپا داشتن نماز است: »اقیموا الصلاة و اتوا الزکاة و ما تقدموا لانفسکم من خیر تجدوه عند الله«( بقره(2)، آیه 110.)؛ یعنى، نمازى که در دنیا انجام مىدهد و زکاتى که مىپردازد سود آن نصیب خود انسان مىشود؛ نه این که خداوند بهاعمالبشرنیازداشتهباشد.
5 - نماز معیار قبولى اعمال است و اگر نماز پذیرفته شود، سایر اعمال نیز پذیرفته مىشود؛ قرآن مىفرماید: »انما یتقبل الله من المتقین« و تقوا و پرهیزگارى در برپاداشت نماز و عمل به دستورات خداوند است.
6 - اولین دستور عبادى خداوند به حضرت موسى)ع(، موضوع نماز است، از اینرو بعد از دستور به عبادت، بهعنوان نخستین فریضه عبادى، موضوع نماز را مطرح مىکند: »فاعبدنى و اقم الصلاة لذکرى«(طه (20)، آیه 14).
7 - برتر از همه اینها، نماز نشانه شکر و سپاس از خدا است و بهترین عملى است که مىتوان با آن شکر و ثناى خداوند را به جاى آورد. خداوند متعال بعد از آنکه نعمت کوثر را به پیامبر)ص( مرحمت مىکند، مىفرماید: »در برابر این عطاى ما براى خداوند نماز بخوان: »انا اعطیناک الکوثر، فصل لربک و انحر«(کوثر (108)، آیه 1 و 2)
8 - خداوند در توصیف مؤمنان مىفرماید: »مؤمنان کسانى اند که علاوهبر پاسخ مثبت به نداى الهى، نماز را اقامه مىکنند: »و الذین استجابوا لربهم و اقاموا الصلاة«(شورى (42)، آیه 37.).
علامه طباطبایى مىفرماید: »اگر از میان همه تکالیف اسلامى، خداوند نام نماز را بیان کرد و فرمود: »نماز را برپا مىدارند«. دلالت بر اهمیت و شرافت نماز دارد«( المیزان، ج 18، ص 96).
۱۶
خرداد
1 ـ امام جواد علیه السّلام :
هرگاه پیامبر صلّى الله علیه و آله از نمازش فارغ مى شد مى گفت: خدایا، آنچه را کرده و مى کنم، نهان و آشکار کرده ام، اسراف بر خود را و آنچه را که تو بهتر از من مى دانى، بر من بیامرز. خدایا تو پیش از همه و پس از همه هستى، جز تو خدایى نیست . به داناییت بر نهان و به تواناییت بر همه خلقت سوگند، تا آنگاه که زندگى را برایم بهتر مى دانى، مرا زنده نگاه دار و آنگاه که مرگ را برایم بهتر مى دانى، مرا بمیران . خدایا ، همانا من بیم از تو را در نهان و آشکار ، سخن حق را در خشم و خشنودى و میانه روى را در تنگدستى و توانگرى، از تو مى خواهم. نعمتى تمام ناشدنى و روشنى چشمى ناگسستنى را از تو مى خواهم . خشنودى به حکم تو، مرگى مبارک پس از زندگى و زندگانى آرام پس از مرگ، لذت نگاه به تو و شوق دیدارت و ملاقات تو بى رنجى گزنده و فتنه اى گمراه کننده را، از تو مى خواهم. خدایا ، ما را به زینت ایمان، مزیّن کن و راهنما و رهیافته قرار ده. خدایا ، ما را در میان آنان که ره نمودى، ره بنما . خدایا ، همانا من اراده قوى بر یافتن راه راست و و پایدارى در کار و استوارى در راه حق را از تو مى خواهم. سپاسگزارى نعمتت را، سلامتى کامل و اداى حقت را مى خواهم. اى پروردگار من ، دلى پیراسته و زبانى راستگو از تو مى خواهم. از آنچه که مى دانى آمرزش مى طلبم و نیکوترین آنچه که مى دانى از تو مى خواهم و از بدى آنچه مى دانى به تو پناه مى برم ، که تو مى دانى و ما نمى دانیم و تو به نهانها بسیار دانایى[1].
|
در شرع انور اسلام علاوه از برخی نمازها که انجام آنها بر همه مکلفین واجب و یکسان است، نمازهای مستحبی بسیاری نیز تشریع شده است که انجام آنها برای تقرب بیشتر به خداوند و نیز برخی دیگر از خواص دنیوی یا اخروی توصیه شده است. |
حضور در نماز جماعت با قصد پاک
پیامبر (ص ) :من اتی الجماعة ایمانا واحتسابا استأنف العمل
کسی که در نماز جماعت با ایمان و قصد پاک و خشنودی خداداخل شود،اعمال خود را از سر گیرد. (کنایه از این است که گناهان گذشته اش بخشیده می شود ثواب الاعمال ، ص 87
نماز جماعت سبب ورود به بهشت
پیامبر (ص ) :فما من مؤمن مشی الی الجماعة الا خلف الله علیه اهوال یوم القیامة ، ثم یأمر به الی الجنة
پس مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوندتبارک و تعالی ترس وهراس روز قیامت را برای او سبک می گیرد، سپس او راامر می کند به ورود به بهشت . وسائل الشیعه ، ج 5، ص 372
چه زیباست آنگاه که موجودی ضعیف وکوچک در مقابل وجودی بی نهایت بزرگ و لایزال می‌ایستد و با آهنگی موزون، از سر صدق و صفا و اخلاص، به نیایش می‌پردازد.
چه لذت بخش است آن لحظه‌ها که به دور از هیاهوی نفس، در ملکوت به پرواز در آمدن و راز دل با رازدار عالم و عالمیان در میان نهادن و چه شکوهمند است به عبودیت در برابر معبود ایستادن، خم شدن، برخاستن و پیشانی بر خاک ساییدن و اعتراف به جلال و جمال هستی آفرین نمودن.
خدایا ! کیست که طعم محبتت را چشید و جز تو کسی را آرزو کرد ؟ کیست که به نزدیک تو مقام گرفت و لحظه ای روی گرداندن توانست ؟ خدایا ! ما را از آنانی قرار ده که به دوستی خود برگزیده ای و به عشق و محبت خود خالصشان کرده ای و مشتاق دیدارشان ساخته ای و به خواست خود خشنودشان کرده ای و نعمت دیدار را عطاشان کرده ای . در مقام رضایتشان نشانده ای و در غربت و تنهایی در پناهشان گرفته ای و در جوار خود به عالم راستی و حقیقت جایگاهشان بخشیده ای و به شناخت خود معرفتشان داده ای و سزاوار پرستششان کرده ای .
حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله):
۱٫ الصَّلاة مِعرَاجُ المُؤمِن
نماز، معراج مؤمن است.
کشف الاسرار، ج ۲، ص ۶۷۶
2. الصَّلاة نُورُ المُؤمِن
نماز نور مؤمن است.
نهج الفصاحه، ص ۳۹۶